باران رحمت
مجله فرهنگی مذهبیباران رحمت
مجله فرهنگی مذهبی# # حدیث 06/04/1389 # # ارسال به دیگران # # # رُوِیَ عَنْ
رُوِیَ عَنْ عَلیٍّ علیه السلام قال:
کُنْ مُطیعاً لِلّهِ سُبْحَانَهُ وَ بِذِکْرِهِ آنِساً وَ تَمَثَّلْ فِی حَالِ تَوَلّیکَ عَنْهُ وَ اِقْبَالَهُ عَلَیْکَ یَدْعوُکَ اِلَی عَفْوِهِ وَ یَتَغَمَّدُکَ بِفَضْلِهِ[1].
ترجمه حدیث: مطیع خداوند باش و از نظر درونی به یاد او مأنوس باش و در ذهنت متمثّل و مجسّم کن آن هنگامی را که داری از خدا رویگردان میشوی امّا او به تو رو میکند؛ تو را دعوت به عفو وبخشایشش میکند و سراپایت را به فضل و رحمتش میپوشاند.
شرح حدیث: روایت از امیرالمؤمنین صلوات الله علیه منقول است که حضرت فرمودند: «کُنْ مُطیعاً لِلّهِ سُبْحَانَهُ» مطیع خداوند باش؛ یعنی مراقب باش که تمام اعمالت را بر طبق خواستۀ خدا عمل کنی. مقصود از این تعبیر، عمل ظاهری است و نسبت به اعضاء و جوارح انسان است. حضرت از ظاهر شروع میکند بعد میرود سراغ باطن. «وَ بِذِکْرِهِ آنِساً»: و از نظر درونی به یاد او مأنوس باش. انس از امور درونی است. اینکه گفته میشود: با خدا مأنوسم، به تعبیر ساده یعنی میخواهم در دلم همواره با او باشم. وقتی با او هستم خوشحالم.
بعد حضرت جملاتی را مطرح میکنند برای اینکه این حالت به انسان دست بدهد. می فرماید: «وَ تَمَثَّلَ فِی حَالِ تَوَلّیکَ عَنْهُ» یعنی در ذهنت متمثّل و مجسّم کن، آن هنگامی را که داری از خدا رویگردان میشوی. آن موقعیتی که نعوذ بالله تو داری به او پشت میکنی و رویت را از او بر میگردانی.
«وَ اِقْبَالَهُ عَلَیْکَ» اما او درست عکس عمل میکند. تو داری رویت را از او بر میگردانی امّا او دارد رویش را به تو میکند. تو میخواهی بروی و از او جدا شوی، او نمیگذارد. او به طرف تو میآید. و او دارد روی به تو می آورد، عکسِ تو عمل میکند.
چرا؟ روی که میآورد به سوی تو این را میگوید: «یَدْعوُکَ اِلَی عَفْوِهِ» روی به تو میآورد، میگوید بیا میخواهم از تو بگذرم. تو را دعوت به بخشایشش میکند.
«وَ یَتَغَمَّدُکَ بِفَضْلِهِ» سراپایت را به فضل و رحمتش میپوشاند. «تَغَمُّد» به معنای پوشش است.
تذکری هم راجع به خصوص ماه رجب و این ایّام عرض کنم. روایت مفصلی هست از پیغمبر اکرم (ص)[2] که در آن روایت میفرماید که وقتی ماه رجب داخل میشود خداوند فرشتهای را در آسمان هفتم قرار داده که به او «داعی» میگویند. داعی به تعبیر من یعنی جارچی. ماه رجب که وارد میشود، این فرشته ندا میکند، جار میزند و میگوید: «طُوبَی لِلذَّاکِرینَ طُوبَی لِلطَّائِعینَ» خوشا به حال کسانی که جزء اطاعت کنندگان خدایند و خوشا به حال کسانی که یاد آور خدا هستند. همین دو جملهای که علی علیه السلام در روایت فرمود. بعد جار میزند و میگوید خدا این را میفرماید: (فرمایش خدا را او نقل میکند): وَ یَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى أَنَا جَلِیسُ مَنْ جَالَسَنِی وَ مُطِیعُ مَنْ أَطَاعَنِی وَ غَافِرُ مَنِ اسْتَغْفَرَنِی الشَّهْرُ شَهْرِی وَ الْعَبْدُ عَبْدِی وَ الرَّحْمَةُ رَحْمَتِی فَمَنْ دَعَانِی فِی هَذَا الشَّهْرِ أَجَبْتُهُ وَ مَنْ سَأَلَنِی أَعْطَیْتُهُ وَ مَنِ اسْتَهْدَانِی هَدَیْتُهُ وَ جَعَلْتُ هَذَا الشَّهْرَ حَبْلًا بَیْنِی وَ بَیْنَ عِبَادِی فَمَنِ اعْتَصَمَ بِهِ وَصَلَ إِلَیَّ
آن فرشته میگوید به اینکه خداوند میفرماید: من همنشین کسی هستم که او با من همنشین شود. من فرمانبردار کسی هستم که او فرمان مرا ببرد. یعنی اگر مطیع خدا شدی خداوند مطیع تو میشود. وبخشاینده کسی هستم که از من طلب بخشش کند. ماه، ماه من است، بنده، بنده من است و رحمت، رحمت من است. پس هر که مرا در این ماه بخواند، او را اجابت میکنم و هر که از من درخواست نماید، به او میبخشم و هر که از من طلب هدایت نماید، او را هدایت خواهم کرد. من این ماه را رشته و ریسمانی میان خود و بندگانم قرار دادهام، پس هر که به این ریسمان بیاویزد به من خواهد رسید.»
این روایت ،روایت مفصلی است. در این روایت دارد به اینکه فرشته از اول شب تا به صبح در هر شب ماه رجب، این ندا را سر میدهد و به همه این پیام الهی را ابلاغ میکند. بعد دارد هر که از من چیزی بخواهد، به او جوابش را میدهم، هر چه بخواهد. هر کسی مرا بخواند من جوابش را میدهم. از من هدایت بخواهی هدایتت میکنم. غفران بخواهی، تو را میآمرزم. هر چه بخواهی به تو می دهم. این را ما در روایت داشتیم.
به هر حال این فرصتها، فرصتهایی است که انسان باید بهترین بهرهها را از آن بگیرد، چه از نظر دنیوی و چه از نظر اخروی.
[1] . غرر الحکم، صفحه184، روایت 3481
[2] . بحار الانوار، جلد 95، صفحه 377
